جمله شرطیه انشاییجمله شرطیه انشایی به معنی قضیه شرطیه دارای جمله انشایی در بخش دوم _ تالی _ است. ۱ - تعریف جمله شرطیه انشاییجمله شرطیه انشایی، مقابل جمله شرطیه اخباری بوده و به جمله شرطیی گفته می‌شود که تالی ( جزای ) آن متضمن انشای حکمی از احکام شرعی می‌باشد، مانند: " اذا دخل الوقت فصلّ " که در آن " صل " حکم شرعی انشایی مشروط، و شرط آن، داخل شدن وقت است. ۲ - دلالت جمله شرطیه انشاییجمله های شرطی انشایی با منطوق خود بر معلق بودن حکمی، که در جزا آمده است، بر شرطی، که در مقدم ذکر شده، دلالت می‌کند و با مفهوم خود ـ اگر به مفهوم قائل شویم ـ دلالت دارد بر این که اگر این شرط نبود، آن حکم هم به وجود نمی‌آمد. ۳ - تفاوت حکم وضعی و تکلیفی در جمله شرطی انشاییدر جمله های شرطی انشایی، بین حکم وضعی، مانند: " الماء اذا بلغ کرّاً لا ینجسه شی " و حکم تکلیفی، مانند: " اذا دخل الوقت فصلّ " فرقی نیست. [۲]
شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص۲۳۷.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۸۴، برگرفته از مقاله «جمله شرطیه انشایی». |